امروز : 29 ارديبهشت 1403

 از نسبتِ سوژه و اُبژه آن چه حاصل می آید تجربه ای کیفی تر از جهان است. نسبتِ سوژه و اُبژه از یک سو نسبتی شخصی است و نه عالم گیر، یعنی نسبتی بین "من" و شی یا موضوع است، و این نسبت تولید کننده ی چیزی است که هم زمان را شخصی می کند، و هم اُبژه را. یعنی عکس در مرتبه ی نخست عکسِ "من" است که این "من" در یک اُبژه بازتاب پیدا می کند. این "منِ" انعکاسی گاه "من" ای است که ما از آن بی خبریم، و جلوه ای ناخودآگاه یا مستور دارد. با این حال بازتابِ "من" در یک اُبژه، انعکاس جنبه ی نهفته ی "من" در همان اُبژه است. در این مرتبه من توانسته ام بین وجودم، و نه صرفاً خودم که بخشِ آگاهانه ی وجودم است، با شی یا اُبژه نسبتی هم خویشانه ایجاد کنم، به ترتیبی که می توانم بدان احساس تعلق خاطر داشته باشم، از این رو که بدان چیزی افزوده ام. چه چیزی را؟ بخشی از وجودم را. در همین راستا اُبژه، دیگر اُبژه ی پیشین نیست، بلکه مقام و شأنی نو دارد که در فرایند نسبت سازی آن را کسب کرده است. این فرایند نسبت سازی از اِهتمام سوژه در التفات به اُبژه ایجاد می شود، و نسبتی پدیدارشناسانه است.

 پدیدارشناسی در اینجا دلالت بر وجه پدیداری اُبژه در نسبت با "من" دارد. یعنی من توفیق یافته ام آن جنبه ای از اُبژه را نمایان کنم که تاکنون پنهان و مستور بوده است. با این حال انگار من از وجودم چیزی به آن عطا کرده ام. من با هِبه ی بخشی از وجودم به اُبژه آن را در مقامی نشانده ام که تاکنون در آن آشکار نشده است. حال وقتی این نسبت را مَد نظر قرار می دهیم در می یابیم که این فقط "من" نیستم که در آفرینش آن بخش از نهفتگی های اُبژه مؤثر بوده ام، بلکه اُبژه نیز در این راستا در التفاتِ انسانی "من"، در جهت دادن به توجه ام و نگاه ام نقش دارد، و در بازسازی نگاهِ "من" به خویش و جهان، نقشی به مراتب مهم بازی می کند.

به عبارتی اُبژه، یک شی بی جان نیست، بلکه پویشی زنده دارد، و در غنای وجودِ "من" مؤثر است. حال می توانیم نسبتِ سوژه و اُبژه را متقابل در نظر گیریم. این نسبتی آفریینده است که هم سطحی از زمان را بازسازی می کند، هنگامی که جنبه ی شخصی بدان می بخشد، و هم سطحی از معنا را، وقتی که دیگر سوژه و اُبژه نسبتی جدید پیدا می کنند. به تعبیری اُبژه یاری رسان "من" است، هنگامی که می خواهم به زندگی ام و زمان ام معنا ببخشم، و "من" یاری رسان اُبژه ام، زمانی که او را در مرکزیتی جدید قرار می دهم و بدان وجودم را می بخشم.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید